रुपन्देही, १४ फागुन ।
पूर्वउपप्रधान, अर्थमन्त्री तथा नेकपा (एमाले) का उपाध्यक्ष विष्णु प्रसाद पौडेलले रुपन्देहीको बुटवलस्थित लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा अगाडि बढेको अत्याधुनिक संरचनासहितको अस्पताल भवन निर्माणप्रति चासो देखाएका छन् ।
रुपन्देही क्षेत्र नम्बर २ बाट निर्वाचित प्रतिनिधिसभा सदस्य पौडेलले समयमै आयोजना सक्ने गरी काम गर्न प्रदेश पूर्वाधार विकास प्राधिकरण र निर्माण कम्पनीलाई आग्रह गरेका छन् । सोमबार अस्पतालको निरीक्षणपछि आयोजनाको बारेमा जानकारी लिंदै पौडेलले कुनै पनि बहानामा आयोजना सम्पन्न गर्ने काममा ढिलाई नगर्न सचेत गराए ।
लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा ६ अर्ब १८ करोड ७५ लाखको लगानीमा नयाँ १० तले १ हजार २ सय शैय्याको आधुनिक अस्पताल भवन निर्माणका लागि प्रक्रिया अगाडि बढेको छ । पाँच वर्षभित्र यो आयोजना सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । ‘यो वा त्यो बहानामा आयोजना निर्माणमा ढिलाइ गर्नुहुँदैन, समयमा सम्पन्न गर्ने र गुणस्तरीय काम गर्ने गरी आवश्यक परेको समयमा हामी भोलन्टियरली खटिन तयार छौं ।”’
यस क्षेत्रका उद्योगी–व्यवसायी, सामाजिक व्यक्तित्व, प्रदेशसभाका सदस्यलगायत पार्टीका नेता कार्यकर्ताको साथमा अस्पताल पुगेका पौडेलले यो जनताको जीवनसँग जोडिएको आयोजना भएकाले समयमै काम सुरु गर्न पनि आग्रह गरे । ‘पाँचवर्षे अवधिको लागि क्यालेण्डर बनाएर काम गर्नुस्, तोकिएको अवधिभित्रै भवन निर्माणसहितका संरचना तयार होस्, त्यसो नभए नागरिकस्तरबाट प्रश्न उठ्छ, प्रश्न उठ्ने काम कतैबाट पनि नहोस्’–पौडेलले भने ।
रुपन्देहीमा यति ठूलो बजेट आकारको आयोजना अरु कुनै नभएको भन्दै पूर्व अर्थमन्त्री पौडेलले प्रदेशले अगाडि बढाएको यो आयोजनालाई संघीय सरकारबाट आवश्यक पर्ने सहयोगका लागि समेत आफूले पहल गर्ने बताए । ‘प्रदेश सरकारले पनि यो आयोजना त्यत्तिकै अगाडि बढाएको होइन, यसका लागि ठूलो पापड बेलिएको छ, यसमा कहीं कतै पनि चलखेल नगरीकन काम सम्पन्न होस् भन्ने यहाँका नागरिकको चाहना छ’–उनले भने । आफूले यस अस्पतालमा कहिले बिरामी बनेर र कहिले कुरुवा बनेर दिनरात बिताएको स्मरण गर्दै पौडेलले यो आयोजना आफ्नो लागि सर्वाधिक सरोकारको आयोजना भएको पनि बताए ।
‘व्यवस्था परिवर्तनपछि नागरिकले आफ्नो जीवनमा परिवर्तन खोजेका छन्, त्यो शिक्षा र स्वास्थ्यमा हुने परिवर्तनले मात्र सम्भव छ’–उनले भने ।
अस्पतालको संरचना निर्माणका लागि ८ अर्ब ९९ करोड ७५ लाख ६४ हजार एक सय ९९ रुपैयाँ २३ पैसा बराबरको लागत अनुमान गरिएको थियो । निर्माण कम्पनीले ६ अर्ब १८ करोड ७५ लाखमा निर्माण सुरु भएको पाँच वर्षमा सक्ने गरी ठेक्का सम्झौता गरेको छ ।
वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कन नभएको, कहिले ठेक्का प्रक्रिया नमिलेको त कहिले के भन्दै रोकिएको लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको गुरुयोजना अनुसारको पुराना संरचना हटाएर नयाँ बन्ने कार्य रोकिएको थियो ।
यस क्षेत्रको एक सय १४ वर्ष पुरानो लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल योजना बनेको लामो समयपछि निर्माणको बाटो खुलेको छ ।
प्रदेश पूर्वाधार विकास प्राधिकरणमार्फत नयाँ भवनको निर्माण कार्य अगाडि बढेको हो । अब बन्ने अस्पतालको मुख्य भवन अन्डरग्राउण्डसहित १२ तलाको हुनेछ भने क्यान्सर उपचारका लागि अन्डरग्राउण्डसहित पाँचतलाको अलग्गै भवन ‘ओन्कोलोजी ब्लक’ बन्ने भएको छ ।
बुटवल उपमहानगरपालिकाको वडा नम्बर ९ मा रहेको ६ बिघा १२ कट्ठा जग्गामा यी अत्याधुनिक संरचनासहितको अस्पताल भवन निर्माण हुन लागेको प्रदेश पूर्वाधार विकास प्राधिकरणका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीइओ) इञ्जिनियर छविराज पोखरेलले बताए ।
हालको तीन सय (समितिबाट थप भएका समेत गरी ५ सय) शैय्याको अस्पताललाई विस्तार गरी न्यूनतम १ हजार २ सय शैय्याको क्षेत्रीय बहु अनुसन्धनात्मक अस्पतालमा स्तरोन्नती गर्ने प्रस्ताव गरिएको इञ्जिनियर पोखरेलको भनाइ छ ।
विशेषज्ञ सेवासहितको अत्याधुनिक अस्पताल भवन निर्माणका लागि लुम्बिनी प्रदेश सरकारले यसअघि नै गुरुयोजना बनाएको थियो । प्रदेश सरकार मातहतमा रहेको अस्पतालको गुरुयोजना तथा भवनको ड्रोइङ र डिजाइनलाई यसअघि नै मन्त्रिपरिषद्ले पारित गरेको थियो ।
प्राधिकरणले चरणबद्ध निर्माणमा आधुनिक स्वास्थ्य उपचार सुविधासहित १२ सय शैय्याको अस्पताल निर्माण गर्ने प्रस्ताव गरेको र सबै प्रक्रिया पूरा भएर निर्माण कार्य सुरु हुने चरणमा पुगेको इञ्जिनियर पोखरेलले बताए । एउटा आधुनिक अस्पतालका लागि आवश्यक पर्ने सबै खाले सुविधासहितको विशेष अस्पताल भवन निर्माणको प्रस्ताव गरिएको पोखरेलले बताए ।
पहिलो चरणमा अस्पतालको सबैभन्दा पुराना भवन र संरचनाहरू हटाइने छ । जोखिमरहित तरिकाले उपचारमा कुनै डिस्टर्व नहुने गरी पुराना संरचनाहरूलाई मार्किङ गरेर हटाउने प्रक्रिया सुरु भएको मेडिकल सुपरिटेण्डेण्ट डा. सुदर्शन थापाले जानकारी दिए ।
यो ठेक्का सम्झौता गरेको निर्माण कम्पनीले नै समन्वय गरेर हटाउने तयारी थालेको थापाको भनाइ छ । उनले पहिलो चरणमा हटाउनुपर्ने भवन परिसरलाई बार बन्देज गरेर सुरक्षित तरिकाले हटाउन लागिएको र परिसरमा रहेका रुखहरूका बारेमा पनि सम्बन्धित कार्यालयसँग समन्वय भइरहेको डाक्टर थापाको भनाइ छ ।
नयाँ बन्ने अस्पताल भवनको अगाडिको भागमा अत्याधुनिक बहिरङ्ग सेवा (ओपिडी), आपतकालीन (इमर्जेन्सी), इनडोर सर्भिस कक्ष रहनेछन् । साथै विशिष्टिकृत ग्याष्ट्रो, न्यूरो, कार्डियोलोजीलगायतका सबै विशेषज्ञ सेवा एउटै भवनबाट व्यवस्थित तरिकाले प्रदान गर्ने गरी संरचना निर्माण हुनेछन् ।
हाल उपचारका लागि प्रयोगमा रहेका तीनवटा नयाँ भवनमा डाइग्नोष्टिक एन्ड रिसर्च, प्रसूति र महिला तथा बाल रोगको उपचारका लागि प्रयोग गरिने थापाको भनाइ छ । भवनको माथि हेलिप्याडसमेत रहने उल्लेख गरिएको छ । हेलिप्याडबाट सिधै इमर्जेन्सीमा आउजाउ गर्न मिल्ने व्यवस्थित लिफ्टसमेत बन्नेछ ।
पाँच वर्षमा २०८५ साल पुसमा निर्माण सक्ने गरी हालै भवन निर्माणको सम्झौता भएको छ । प्रतिष्ठित अन्तर्राष्ट्रिय भारतीय कम्पनी क्याप साइट–आशिष–रेलिग्रेट भेन्चरले नेपाली कम्पनीसँग संयुक्त रूपमा काम गर्ने गरी गत पुस २६ गते सम्झौता भएको हो । अहिले अस्पताल भवन निर्माणका लागि निर्माण कम्पनी फिल्डमा आइसकेको छ ।
अस्पताल भवन निर्माणको शिलान्यासका लागि प्रदेश पूर्वाधार विकास प्राधिकरणले प्रदेश सरकारसँग समन्वय गरिरहेको प्राधिकरणका साइट इञ्जिनियर रमेश शर्माले बताए । मातहतका प्रमुखहरूसँग आवश्यक परामर्श र समन्वय भइरहेको बताउँदै प्रक्रिया पूरा गरेर शिलान्यास गरिनेछ,’ इञ्जिनियर शर्माले बताए ।
अस्पतालमा अहिले तीन सय बेडको सरकारी र एक सय बेड समितितर्फ गरी चार सय बेड स्वीकृत भएको भए पनि पाँच सय २४ बेड सञ्चालनमा रहेको छ ।
अस्पतालमा बहिरंग सेवाहरूमा जनरल मेडिसिन, न्यूरो मेडिसिन, यौन तथा छाला रोग, नेफ्रोलोजी, जनरल सर्जरी, हाडजोर्नी तथा नशा रोग, नाक कान घाँटी रोग, आँखा रोग, युरोलोजी, न्युरो साइक्याट्रिक, दन्त रोग, कार्डियोलोजी, प्लाष्टिक सर्जरी, मनोरोग सञ्चालनमा रहेको अस्पतालका सूचना अधिकारी वरिष्ठ बाल रोग विशेषज्ञ डा.नेत्रबहादुर रानाले बताए ।
लुम्बिनी प्रादेशिक ४० लाख जनसङ्ख्यालाई स्वास्थ्य सेवा उपलब्ध गराउँदै आएको अस्पतालको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
