रुपन्देही, १५ फागुन ।
नेपालमा सबैभन्दा राम्रो सम्भावना भएको पर्यटन क्षेत्र भए पनि सरकारले यसलाई उपेक्षा गरेको होटेल व्यवसायीहरुको गुनासो छ । अरबौं लगानी भएको यो क्षेत्रलाई सरकारले प्राथमिकता नदिएको नेप्लिज होटेलियर्स एशोसिएशन लुम्बिनीको ठम्याई छ ।
व्यवसायीहरुले भारतीय पर्यटकलाई नेपाल आगमनमा नीतिगत सहजता र सम्मानजनक व्यवहार गर्न माग गरेका छन् ।
नेपालको पर्यटन व्यवसाय फस्टाउने एउटा आधार विश्वकै ठूलो जनसंख्या भएको नजिकको छिमेकी देश भारतका पर्यटक भएकाले अव्यवहारिक र झन्झटिलो नीति नियमहरु संशोधन गरी पर्यटकमैत्री बनाउन माग गरेका हुन् ।
एशोसिएशनका अध्यक्ष प्रविण बहादुर पाठकले नेपाल सस्तो होइन उत्कृष्ट पर्यटकीय गन्तव्य हो भन्ने मान्यता स्थापित गर्नुपर्ने बताएका छन् । प्राकृतिक सुन्दरता, आधा घण्टाकै फरकमा अलगअलग हावापानी, रमणीय वातावरण, बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी लगायतका विश्व सम्पदा भएकाले यहाँ माइस टुरिजम (मिटिङ, इन्सेन्टिभ, कन्फेरेन्स र एक्जिबिसन) को राम्रो सम्भावना भएको तर, सरकारी नीति बाधक भएको उनले बताए ।
भारत उत्तर प्रदेशमा मात्रै २४ करोड बढी जनसंख्या भएकाले उक्त जनसंख्याको १÷२ प्रतिशत मात्रै हरेक वर्ष नेपाल भित्राउन सके यहाँको अर्थतन्त्रमा ठूलो सुधार आउन सक्ने भएकाले भारतीय पर्यटकलाई बिना झण्झट सहज वातावरणमा आउने, घुम्ने र चाहे जति खर्च गर्न पाउने वातावरण सरकारले बनाइदिनुपर्ने पाठकले बताए ।
भारतीय पर्यटकले २५ हजार भारु मात्र ल्याउन पाउने नियमले व्यवसाय फस्टाउन नसकेकाले चाहे जति रकम ल्याउन पाउने नीतिका लागि सरकारले भारत सरकारसँग पहल गर्नुपर्ने अध्यक्ष पाठकले बताए ।
भारतीय पर्यटक चढेका सवारीसाधनलाई चेकजाँचका नाममा सुरक्षाकर्मीबाट औचित्यहीन र अनावश्यक दुख दिने परिपाटीले नेपालप्रति नकारात्मक छाप परेको पाठकले बताए ।
एशोसिएनका उपाध्यक्ष दिलिप गौचनले विदेशी पर्यटकलाई आकर्षित गर्न बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी, जितगढी किल्ला, रामापिथेकस पार्क, रानीमहल, बसन्तपुर लगायत हिलस्टेशनहरु भए पनि सरकारले यिनको ब्राण्डिङ र बजारीकरणमा पर्याप्त लगानी नगरेको औंल्याए ।
बेलहिया नाकाबाट कोरोना महामारी अघि एक लाख ६० हजार विदेशी पर्यटक आएकामा गत वर्ष ८० हजार मात्र आएको तथ्यांकले सरकारले पर्यटक भित्राउन प्रभावकारी काम नगरेको पुष्टी हुने गौचनको भनाइ छ । ‘विदेशी मुद्रा आर्जन, रोजगारी सिर्जना र तुलनात्मक लाभका हिसाबले राम्रो फाइदा लिन सकिने क्षेत्र पर्यटन नै हो, त्यसैले सरकारले पर्यटनलाई मुख्य एजेण्डा बनाउनपर्छ’–गौचनले भने–‘सरकारी नीति नियम समयसापेक्ष र पर्यटकमैत्री नहँुदा पर्यटनबाट लाभ लिन धेरै पछाडि छौं ।’
एशोसिएसनका महासचिव विकास पाण्डेले गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पूर्ण क्षमतामा र बुटवलको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्र सञ्चालनमै नआउँदा पर्यटन क्षेत्रमा भएको अरर्बौं लगानी जोखिममा परेको भन्दै सरकारले नसक्ने हो भने छिटो निजी क्षेत्रलाई दिएर चलाउनुपर्ने बताए । अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्र सञ्चालन गर्न आफूहरु तयार रहेको उनले बताए ।
एशोसिएसनका कोषाध्यक्ष पदम केसीले अर्बौं लगानी भएको होटेल व्यवसायलाई उद्योगको मान्यता दिनुपर्ने र बुटवलमा रात्रिकालीन व्यवसाय सञ्चालनको लागि सुरक्षाको भरपर्दो व्यवस्था मिलाउन माग गरे । ‘उद्योग सरह मान्यता पाउँदा विद्युत महसुल, बैंक ब्याजदर, भन्सार लगायतमा सहुलियत पाउन सकिने हुँदा व्यवसायीलाई प्रोत्साहन हुन्छ’–केसीले भने ।
अर्का होटेल व्यवसायी टेकनाथ बस्यालले नेपालका भन्सार नाका र अध्यागमन कार्यालयहरु परम्परागत, अव्यवस्थित र पर्याप्त जनशक्तिबिहीन भएकाले पर्यटकले लामो समय कुर्नुपर्ने, झन्झट र सास्ती व्यहोर्नुपर्ने बाध्यता रहेकाले ती कार्यालयहरुलाई आधुनिक प्रविधियुक्त, पर्याप्त जनशक्तियुक्त छिटोछरितो र सुविधायुक्त बनाउनुपर्ने औंल्याए ।
व्यवसायी प्रणदा दीक्षितले बुटवल–नारायणगढ सडक निर्माणमा भएको ढिलासुस्तीले रुपन्देहीका होटेलको व्यापारमा झण्डै ५० प्रतिशत गिरावट आएकाले यथाशिघ्र पूरा गर्न सरकारको ध्यानाकर्षण गराइन् ।
पर्यटकस्तरदेखि पाँचतारेसम्मका ४० बढी होटल आबद्ध एशोसिएसनले लुम्बिनी प्रदेश र अन्य प्रदेशका प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यहरुसंग कनेक्टिभिटी विस्तार गरी पर्यटकको बसाई लम्बाउन व्यवसायीबीच ‘प्रोमोटिङ इच अदर’ अभियान सञ्चालन गरेको छ ।
एशोसिएसनले नेपाली आकाशलाई कालोसूचीबाट हटाउन, आन्तरिक उडानमा नेपाली र विदेशीलाई हवाइ भाडा दर समान बनाउन, रुपन्देहीलाई क्यासिनो हब, नाइट लाइफ र वेडिङ डेस्टिनेसन (भारतीयहरु यहाँ आएर विवाह र भोज गर्ने गन्तव्य) को रुपमा विकास गर्न माग गरेको छ ।
यस्तै लुम्बिनीलाई शान्ति शहर, ध्यान र योगा केन्द्रको रुपमा विकास गर्न र लुम्बिनीमा अन्तर्राष्ट्रियस्तरको बर्थिङ अस्पताल बनाउन, नेपाली फौजले अंग्रेज फौजलाई परास्त गरेको बुटववलको जितगढी किल्लालाई युरोप लगायत मुलुकमा ब्राण्डिङ गरी पर्यटक आकर्षित गर्न सरकारले विशेष अभियान सञ्चालन गर्नुपर्ने माग गरेको छ ।
त्यस्तै नेपाली कलेजहरुले होटेल म्यानेजमेन्टको इन्टर्नसीपमा विद्यार्थीलाई विदेश पठाउने गरेकोमा त्यसलाई रोकेर विदेशी विद्यार्थीलाई नेपालमा इन्टर्नसीप गराउन पहल गर्नुपर्ने, बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीमा बौद्ध बिहारहरु नियमविपरीत गेष्ट हाउस र होटेलमा परिणत भएकाले यसलाई रोक्नुपर्ने, लुम्बिनी शान्ति भूमि भए पनि ध्वनी प्रदुषण र कोलाहलयुक्त वातावरण भएकाले शाइन ल्याङग्वेज (इशारा भाषा) अनिवार्य गर्नुपर्ने माग गरेको छ ।